Колас Якуб - Хмарка (На Белорусском Языке)
Якуб Колас
Хмарка
Не шукай ты шчасця, долi
На чужым далёкiм полi.
Янка Купала
Нiякага клопату i гора не ведала гэта прыгожая белая Хмарка. Яна не
ведала, з чаго i як радзiлася на свет, адкуль узялася яна; не ведала нават, цi
ёсць у яе мацi. Можа, затым яна i была такая шчаслiвая, што нiчога не ведала
аб белым свеце.
Той дзень, праўдзiвей, тая ранiца, калi з'явiлася яна на небе, была вельмi
ж цiхая - такая цiхая, што нават чутно было, як спявалi, седзячы на круглым
лiсцiку зялёнай лотацi, два прыўдалыя конiкi. Сiваваронка, снуючыся каля
таўшчэразнага жаралiстага дуба, дзе было яе гняздо, трашчала, бы тая
трашчотка, на ўвесь луг, сварачыся з цыбатым i даўганосым Буслам, якi, праўда,
i вухам не вёў на ўсю гэту плявузготу сярдзiтай суседкi, а любоўна цешыўся са
сваiх дзетак, што таксама сядзелi ў гняздзе на тым жа дубе. Дзесь у небе
жалобна пiшчэў галодны каршун, i гукi яго далёка расплывалiся ў нерухомай цiшы
летняй ранiцы.
У ветра, вiдаць, было нейкае свята ў гэту ранiцу, або добра нагуляўся ён
дзе за ўчарашнi дзень, бо яшчэ не варушыўся i спаў, хоць сонейка падбiралася
пад поўдзень.
I гарачая была гэта ранiца. Грэчка, якая зачынала ўжо зацвiтаць, i даўно
акучаная бульба проста млелi ад гарачынi i ў знемажэннi тужлiва паапускалi
сваё лiсце. I лiсточкi iх таксама пачыналi жаўцець. Маленькi, беленькi
камячок, якiм спярша была гэтая Хмарка, пачынаў тым часам павялiчвацца,
шырыцца i рабiцца болей грузкiм.
Добра было гэтай Хмарцы плыць высока-высока ў безгранiчных разлогах светаў
i акiдаць поглядам прыгожыя малюнкi зямлi, што ляжала пад ёю.
З тэй страшэннай высачынi, на якой плыла Хмарка, усё выглядала вельмi
хораша, вельмi прыгожа: здалёку ўсё з'яўляецца нам iначай, як яно ёсць
папраўдзе, бо такая ўжо натура i схiльнасць нашай душы - бачыць усё добрае i
прыгожае ў тым, што далёка ад нас, што не з намi. I паплыла паволi шчаслiвая
хмарка ў далёкую-далёкую дарогу, дзе застанаўляючыся, як прыемная думка, дзе
кiруючыся на малюнкi, што найбольш зацiкаўлялi яе; а поле з пясчанымi схiламi
сваiх узгоркаў, зялёныя лугi з пакручастымi стужкамi блiскучай вады, адвечныя
лясы-бары - адным словам, усе тыя з'явы, якiя першымi кiнулiся ў вочы
нованароджанай Хмарцы, аставалiся ўсё далей i далей, i сама гэта даль
акрывалася ў намiтку сiняватай смугi. Уласнае шчасце бязроднай Хмаркi (яна не
памятала роду) не давала ёй мажлiвасцi прымецiць чужое гора. Ёй здавалася, што
ўсе на свеце, як i сама яна, радуюцца i цешацца сваёй доляй. Па гэтай прычыне
Хмарка не ведала, якую тугу i жаласць пакiдае яна за сабою на зямлi, з якой
прагавiтасцю чакала поле задаволення свае смагi. Унь там, за вёскаю, чуць-чуць
калышацца ў межах пажоўклае жыта. Гэта вецер, толькi што абудзiўшыся, пачынае
пазяхаць, пацягацца. Бедныя каласкi пiльна прыглядаюцца да Хмаркi. Калi-нiкалi
iх ажыўляе надзея ўздужаць з ласкi шчодрай Хмаркi. Але Хмарка iдзе далей,
толькi цянёк ад яе праплыве, як здань якая, па жыце, i яно нiкне каласкамi,
стаiць, нiкому не скардзiцца, як бы самлеўшы. I сумна рабiлася ўсюды, i нейкая
крыўда i жаласць бруiлiся над усiм, што пакiдала Хмарка. Два прыўдалыя конiкi
перасталi спяваць i пахавалiся пад лiсток лотацi. Гэта яны спявалi песню ў
чэсць Хмаркi, а яна так зняважыла iх.
Пташкi таксама змоўклi, а маленькi ручаёк, здавалася, панёс свой жаль у
зямлю пад каменнi, у цень альховых кустоў.
А Хмарка, шчаслiвая, радасная, ясная, як майская ранiца, усё iшла, iшла
далей i далей да невядомых краёў свету, i толькi ёй рабiлася крых
