7fd63a3e     

Колас Якуб - Што Яны Страцiлi (На Белорусском Языке)



Якуб Колас
Што яны страцiлi
Калi вы скажаце, што гэта не праўда, а байка, дык я запытаюся: а дзе тая
мяжа, што аддзяляе праўду ад выдумкi? I цi не бывае так, што выдумка ходзiць,
як праўда, а чыстую праўду лiчаць за выдумку? А калi так, дык прашу слухаць
уважна.
Каму прыходзiлася хоць раз пабачыць гэты куточак, той напэўна не забудзе
яго нiколi. Гэта быў акраек лесу, таго самага лесу, дзе i цяпер стаяць такiя
слаўныя дубы.
Не ведаю, як каму, а маiм героям, аб якiх павядзецца гутарка, жылося тут
незвычайна весела. Яно, калi сказаць праўду, iначай тут i быць не магло, бо
гэты куточак быў вельмi прыгожы. Лес, пераважна дубовы, стаяў на ўзгорку. На
тым яго баку, што выходзiў на ўсход, цягнуўся цэлы шырачэзны пас дубоў. Дубы
былi выносныя, стройныя, бы точаныя, i такiя тоўстыя, што тры чалавекi не
маглi абняць камель рукамi.
Пад узгоркам блiшчала круглае возера, яно рухалася i пералiвалася, як
жывое срэбра. Над саменькаю вадою цягнуўся прыгожы шляк сакаўной зелянiны. Тут
былi высокiя, гладкiя сiтнякi i цэлыя зараснiкi аеру. Дзе-нiдзе пападалiся
кучаравыя круглыя кусты лазы; сям-там пракiдалiся высокiя пышныя алешыны, а па
суседству з iмi красавалiся дзве прыўдалыя хвоi: здавалася, што гэта дзве
маладзiцы, што пайшлi па ваду ды загаварылiся, а загаварыўшыся, так i
засталiся. Тут жа была i рачулка, бойкая i жвавая. Прыпынiўшыся ў возеры, зноў
лiлася, павiвалася яна ў зялёнай далiне. Таксама заслугоўвае ўвагi i гэтая
далiна, бо калi ўставалi грозныя цёмна-сiнiя хмары i грымелi далёкiя громы,
яны незвычайна выразна кацiлiся-дрыгацелi па далiне, абабягалi возера.
Калыхалiся тады палахлiвыя чароты, пагойдвалiся стройныя сiтнякi, нават сам
лес таемна шапацеў чуллiвымi лiсточкамi-струнамi. Усё гэта злiвалася ў
невыказна прыгожую музыку. Здавалася, увесь прастор напаўняўся тады спевамi i
музыкаю, такою музыкаю, што нiякiя музыкi на свеце не маглi яе пераняць.
Была ранiца. Залатыя стрэлы сонца, рассыпаўшыся па ўсiм свеце, выносiлi
новы дзянёк, той дзянёк, якi меў у сабе ўсе рысы самага лепшага лета. Мяккая,
роўная, ласкавая цеплыня паволi разлiвалася па зямлi, а разам з гэтым i нейкая
радасць уздымалася ў сэрцы тых, хто так цi iначай адчуваў жыццё.
- Сонца ўзышло! - цiха i радасна абвясцiў усход сонца стары дуб на
ўзгорку, i яго лiсце ледзь-ледзь задрыжала.
- Сонца ўзышло! - шэптам сказалi дзве хвоi.
Гэтую вестку падхапiлi сiтнякi, чароты, аеры, i праз колькi хвiлiн стала
вядома на возеры i на акрайку лесу, што ўзышло сонейка. Рачулка яшчэ далей
панесла гэту вестку, i аб усходзе сонейка даведалася кожная красачка, кожная
травiнка. Гэта быў незвычайна радасны момант абуджэння прыроды, асаблiва калi
ў чыстых кропельках расы заззялi вясёлкi - тысячы, мiльярды вясёлак. Але гэта
быў толькi адбiтак усмеху сонца.
Бабка-зялёнакрылка сядзела на чарацiнцы. Яе тоненькае стройнае цельца
шчыльна прытулiлася да лiсцiка, малюпасенечкiя кропелькi расы ледзь-ледзь
выступалi па крыльцах, i ёй цяжка было паварушыць iмi. Але абагрэла яе
сонейка, абсохлi крыльцы. Зусiм ажыла, павесялела зелянушка-бабка, нiбы другi
раз на свет нарадзiлася. Яна азiрнулася навокала, - ёй хацелася хоць каму
выказаць сваю радасць, сваё шчасце, i калi пралятала тут ластавачка, дык яна
не магла стрымацца, каб не сказаць:
- Давай пагаворым, ластавачка!
Ластавачка крута ўзвiлася над возерам, у iмгненне вока апiсала дужку,
ледзь чыркнуўшы вострым канцом крыла па вадзе, ад чаго па возеры пабеглi
срэбраныя абручыкi.
- Ах, як гэта прыгожа! - зноў пр



Содержание раздела